Evinizde keyifle yapacağınız tandır ekmeği tarifimizle karşınızdayız! Bugün, sizlerle evde tandır ekmeği nasıl yapılır sorumuza cevap bulacağız. Doyuruculuğu yüksek, yapımı kolay olan bir ekmek tarifi olarak karşımıza çıkmakta. Tüm yapım aşamalarına şahit olacağınız ve besleyici olan bu ekmeğin tarihteki önemini anlayarak başlayalım.
Tandır ekmeğinin kökeni, binlerce yıl öncesine, Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan göç yollarına dayanır. O dönemlerde Türk toplulukları, taş ya da toprakla kaplanmış tandırlarda ekmeklerini pişirirlerdi. Bu yöntem, hem uzun süre dayanıklı ekmek elde etmeyi sağlar hem de o eşsiz tandır kokusunu verir. Zamanla bu gelenek Anadolu’nun hemen her bölgesinde farklı biçimlerde yaşamaya devam etti; kimi yerde ince ve yufkamsı, kimi yerde kalın ve tok dokulu hâlini aldı. Ama özü hiç değişmedi: Emek, sabır ve paylaşım. Bizim kültürümüzde tandır, sadece bir pişirme aracı değil; evin, hatta köyün kalbidir.
Şimdi hazırsanız evde tandır ekmeği nasıl yapılır tarifimiz için gerekli malzemelerimizi sıralayalım.
Evde Tandır Ekmeği Yapımı için Gerekli Malzemeler
Tarifimizde kullandığımız malzemeler ile 8-10 adet evde tandır ekmeği elde etmiş olacaksınız.
- Un: 1000 g (5 su bardağı dolusu un)
- Ilık su: 650 ml (3.5 su bardağı su)
- Kuru maya: 7 g (1 paket) veya yaş maya 20 g
- Tuz: 20 g
- Sıvı yağ: 50 ml
- Yoğurt (isteğe bağlı): 150–200 g
- Tereyağı (üzeri için, isteğe bağlı): 30 g
Adım Adım Evde Tandır Ekmeği Nasıl Yapılır?
Bu başlığımızda, adım adım evde tandır ekmeğini nasıl yapacağınızı anlatacağız. Hazırsanız başlayalım!
Önce mayayı canlandırmakla başlayın: ılık suyun içine çok az miktarda şeker atıp kuru mayayı (veya yaş maya kullanıyorsanız onu) ekleyin; birkaç dakika içinde köpürmeye başladığını göreceksiniz. Aynı kapta isterseniz bir miktar yoğurdu da karışıma katın. Yoğurt hamura hem lezzet hem yumuşaklık verir. Maya güzelce aktifleşince içine azar azar un ve tuzu ilave ederek kaba bir hamur elde edin; unun bir kısmını önce eklemek, sonra kalanını gerektiği kadar ilave etmek işinizi kolaylaştırır.
Hamuru yoğururken sabırlı olun: parmak uçlarınızla un ve sıvı malzemeyi birleştirip toparlayın, ardından tezgâha alıp en az 10–12 dakika, gerekirse 15 dakika kadar pürüzsüz ve elastik bir hamur elde edene kadar yoğurun. Hamur elinize yapışıyorsa biraz daha un, aşırı sertse çok az ılık su ilavesiyle ideal kıvama getirin. Son aşamada az miktarda sıvı yağ veya eritilmiş tereyağı ekleyip kısa bir tur daha yoğurmak, hamurun yüzeyinin parlak ve daha esnek olmasını sağlar.
İlk mayalanma için hamuru dinlendirin: yoğurduğunuz hamuru hafifçe yağladığınız bir kaba koyun, üzerini nemli bir bez veya streç filmle kapatın ve ılık bir yerde hacmi iki katına çıkana dek bekletin. Bu aşama, mayanın içindeki gazların hamuru şişirip tandır dokusuna yakın kabarma karakterini vermesi açısından önemlidir; ortam sıcaklığına bağlı olarak bu süre 45 dakika ile 1.5 saat arasında değişebilir.
Hamuru bölüp dinlendirin ve şekillendirin: mayalanmış hamuru hafifçe havasını almak için kısa sürede bastırın ve eşit parçalara ayırın. Her parçayı hafifçe yuvarlayıp, unlanmış tezgahta merdane ile ya da elle açarak yuvarlak veya uzun formlarda ince ama çok ince değil, tandır dokusunu anımsatan kalınlıkta açın. Kenarlarının çok kalın kalmamasına dikkat edin.
Pişirme ortamını tandır gibi ısıtın: ev tandırı kıvamı için fırınınızın taşını veya ters çevirdiğiniz fırın tepsisini en üst rafına koyup önceden iyice ısıtın; isterseniz dökme demir tava ya da sac tava da kullanabilirsiniz. Yüzey çok sıcak olmalı ki hamur ilk anda kabarıp dış yüzeyi kısa sürede tutulsun. Açtığınız hamuru dikkatlice sıcak yüzeye alın. Fırında pişiriyorsanız sıcak taşın üzerine, sacta pişiriyorsanız tavaya doğrudan koyun. Yüksek ısıda, hamur kabarıp yüzeyi kızarana kadar pişirin; gerekirse iki tarafını da kısa sürede çevirerek eşit pişmesini sağlayın.
Son dokunuş ve lezzetlendirme: tandırdan yeni çıkmış ekmeğin üzerine isterseniz çok az tereyağı sürün veya hafifçe sıvı yağ ile ovun; bu hamurun parlak görünmesini ve ağızda yumuşak bir his bırakmasını sağlar. Yağ tercihi tamamen size bağlıdır; tereyağı daha geleneksel bir tat verirken sıvı yağ daha hafif bir sonuç sunar.
Servis ve saklama: ekmeği sıcak olarak, ortadan kırıp içini tereyağı veya sadece peynir, zeytin gibi eşliklerle sunabilirsiniz; en lezzetli hali çıkan taze sıcak ekmektir ama fazla bekleyecekse nemini kaybetmemesi için temiz bir bezle sararak saklayın. Bizim kültürde olduğu gibi komşularla, aileyle paylaşmak tandır ekmeğinin tadını tamamlar. O yüzden bol bol yapıp paylaşmayı unutmayın.
Evde Tandır Ekmeği Nasıl Yumuşak Olur?
Evde tandır ekmeği yapıyoruz fakat bizim için yumuşaklığı da önemli. Öncelikle suyun ılık olmasına dikkat edin; ne çok sıcak ne de soğuk su mayayı zayıflatır, hamurun canlılığını korur. Hamuru yoğururken un ve suyu önce karıştırıp kısa bir süre bekletmek, yani autoliz yapmak, hamurun elastikiyetini artırır ve iç dokusunu yumuşatır. Maya ve tuzu eklerken yoğurma sırasında yüzey parlak ve elastik olana kadar çalışmak, gluten bağlarının güçlü gelişmesini sağlar.
Tarifteki yağı hamurun sonuna doğru katmak önemlidir; erken eklenirse hamurun bağları zayıflar ve doku istenildiği kadar yumuşak olmaz. Yoğurdu hamura eklemek, iç dokuyu daha nemli ve hafif yapar. Mayalanma süresini yeterince verin: Ilık ve rutubetsiz bir ortamda hamurun iki katına çıkmasını beklemek, piştiğinde ekmeğin daha hafif ve yumuşak olmasını sağlar. Şekil verdikten sonra ikinci bir kısa mayalanma da kabuk erken sertleşmeden için yumuşak kalmasını sağlar.
Pişirme sırasında ateşi çok yüksek tutmak yerine, ekmeğin yüzeyinin hızla sertleşmemesine dikkat edin. Fırından ya da tandırdan çıkan ekmeğin üzerine tereyağı sürmek, hem lezzet katar hem de yumuşaklığı korur. Son olarak, ekmekler biraz ılıdıktan sonra temiz bir bezle sararsanız, içindeki nem korunur ve kabuk sertleşmez. Bu yöntemlerle tarifimizdeki malzemelerle hazırlanan tandır ekmeği, her lokmada yumuşak ve taptaze olacak.
Püf noktalarıyla evde tandır ekmeği nasıl yapılır bölümünü anlattık, şimdi ise kalori değerine bakalım.
1 Adet Tandır Ekmeği Kaç Kaloridir?
Evde tandır ekmeği tarifimiz, doğal içeriğiyle aslında oldukça besleyici bir ekmektir. Yoğurt, un, maya ve az miktarda yağla hazırlanan bu ekmek; lif, karbonhidrat ve bir miktar da protein açısından zengindir. Ancak tandır ekmeği, odun ateşinde yüksek sıcaklıkta piştiği için yapısı yoğun ve doyurucudur. Dolayısıyla enerji değeri de klasik fırın ekmeklerine göre biraz daha yüksektir.
Yaklaşık bir adet orta boy tandır ekmeği 300-350 kalori civarındadır. Bu da ortalama bir ana öğünde tüketilecek ekmek miktarına denk gelir.
Evde tandır ekmeği nasıl yapılır blog içeriğimizin sonuna geldik. tüm tariflerimize kolayca ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.